Vài nét về trường trung học

Ai cũng biết cụ Võ Trường Toản là một cao sĩ miền Nam, là một ẩn nho không màng danh lợi, an bần lạc đạo và vui cùng việc dạy dỗ học trò trong số đó có Ngô Tùng Châu, Trịnh Hoài Đức, Lê Quang Định, Ngô Nhân Tịnh … nhưng lai lịch của trường Võ Trường Toản thì ít ai biết đến.

Khách nhàn du từ Văn Miếu trong Thảo Cầm Viên nhìn ra đường Nguyễn Bỉnh Khiêm hẳn thấy một dãy nhà ba tầng cao ngạo nghễ vươn lên khỏi đám cây xanh: đó là trường Trung học Võ Trường Toản.

Cách đây mười sáu năm, trường ra đời trong một trường hợp khá đặc biệt.

Địa điểm của trường Võ Trường Toản ngày nay, trước kia là của trường Sư phạm Việt Nam 1955, theo một quyết định của Bộ Quốc Gia Giáo Dục, trường Sư phạm Nam Việt sẽ được bãi bỏ lần lần và cũng nhờ thế, trường Võ Trường Toản có điều kiện thuận tiện để thành lập, thế chỗ lần cho những lớp của trường Sư phạm Nam Việt mỗi năm mỗi bớt đi.

Trong niên khóa 1955-1956, trường Võ Trường Toản có ba lớp đệ thất. Học sinh không do nhà trường trực tiếp tuyển nhận mà là những thí sinh đậu kế tiếp trong kỳ thi tuyển vào Đệ thất trường Pétrus Ký khóa tháng 7 năm 1955.

Trường Võ Trường Toản được chính thức hóa do Nghị định số 62 NĐ/GD ngày 7-2-1956 của Bộ Quốc Gia Giáo Dục. Tuy thế nhưng trong niên học 1955-1956 trường Võ Trường Toản vẫn còn phụ thuộc vào trường Sư phạm Nam Việt. Kể từ sau ngày 13-9-1956, trường Sư phạm Nam Việt được dời về trường Quốc gia Sư Phạm thì trường Võ Trường Toản mới hoạt động riêng biệt dưới sự điều khiển của một vị Hiệu trưởng và tuy là một trường Trung học, trường vẫn phải phụ trách thêm một Ban tiểu học gồm 5 lớp với 199 học sinh.

Trong mấy năm đầu, nhà trường đã gặp nhiều khó khăn: trường sở tương đối rộng rãi nhưng lại thiếu bàn ghế, thiếu dụng cụ, vật liệu, thiếu nhân viên văn phòng, giám thị (kể cả hiệu trưởng chỉ có 4 người trong niên khóa 1956-1957)

Nhưng sau đó trường đã phát triển rất nhanh về số lượng nhân viên và học sinh. Kể từ tháng 9 năm 1960, nhà trường được Bộ Quốc Gia Giáo Dục  mở 2 lớp Đệ nhất và năm 1961 được công nhận là một trường Trung học Đệ nhị cấp tại thủ đô. Hiện nay trường sở đã được mở rộng đến mức tối đa, gồm có 20 phòng học, một phòng thí nghiệm (thiết lập năm 1959) với nhiều dụng cụ tối tân để làm nơi học tập khoa học cho học sinh. Năm 1970, với sự giúp đỡ của Hội Phụ huynh học sinh, một thư viện đã được thành hình để giúp học sinh mở rộng thêm kiến thức. Cũng trong năm 1970 này, một câu lạc bộ, một quầy hàng Sinh tiếp vụ và một phòng hớt tóc giá hạ được thiết lập ngay trong trường nhằm giúp học sinh có nơi ăn uống, hớt tóc và mua sắm mọi vật dụng cần thiết với giá rẻ. Năm 1971, trường đã xây thêm phòng Sinh hoạt học đường để giúp các em học sinh có nơi hội họp, sinh hoạt văn nghệ, báo chí …

Số lớp học, số giáo sư và nhân viên cũng như học sinh tăng rất nhanh. Để có 1 ý niệm rõ rệt về sự phát triển vượt bậc của trường Võ Trường Toản, ta thử so sánh số lớp, số giáo sư và học sinh trong vòng 15 năm nay.

Cơ sở và tổ chức

[slideshow]